پهنه‌بندی مکانی مناطق تغذیۀ آبخوان در مناطق کارستی (مطالعۀ موردی: آبخوان کارستی آژوان- بیستون استان کرمانشاه)

Authors

  • آرش ملکیان دانشیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
  • احمد نوحه گر استاد دانشکدۀ محیط‌زیست، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
  • علی دسترنج بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خراسان رضوی، مشهد، ایران.
Abstract:

مناطق تغذیه، میزان و توزیـع فضـایی تغذیـه در آبخوان‌های کارستی، به عواملی چون ژئومورفولـوژی کارسـت و میـزان توسـعۀ آن، اقلـیم، شیب، پوشش گیاهی، خاک و عوامل زمین‌شناسی بستگی دارد. آبخوان کارستی آژوان-بیستون در استان کرمانشاه، نقش اصلی را در گسترش مدنیت و تأمین آب موردنیاز جوامع انسانی دارد. هدف این تحقیق، مدل‌سازی مناطق تغذیۀ آبخوان آژوان-بیستون در استان کرمانشاه با استفاده از مدلKARSTLOP است. نقشۀ توزیع فضایی فروچاله‌ها و پولیه‌ها در هر یک از توده‌های موردبررسی، با استفاده از بازدید میدانی، تفسیر بصری و تحلیل مدل رقومی ارتفاع با استفاده از مدل‌های منحنی بسته، ترسیم گردید. سپس به‌منظور تهیۀ نقشۀ پهنه‌بندی توسعۀ ‌کارست ‌سطحی، از مدل منطق فازی و عملگر گاما استفاده شد و درنهایت به‌منظور مدل‌سازی مناطق تغذیه از مدلKARSTLOP استفاده شد. نتایج پهنه‌بندی تغذیه نشان می‌دهد که میزان تغذیۀ سالانۀ به‌دست‌آمده برای آبخوان کارستی بیستون بین 36 تا 83 درصد می‌باشد. بیشترین میزان تغذیه در نواحی با بیش از 78 درصد تغذیه، منطبق بر سطح هموار پولیه‌ها که دارای فروچاله می‌باشند، رخ‌داده و کمترین میزان تغذیه 36 تا 40 درصد و 40 تا 45 درصد نیز در دشت‌های آبرفتی روی می‌دهد. نتایج کلی، بیانگر نقش اصلی ژئومورفولوژی کارست کوه بیستون در توزیع مکانی میزان تغذیه در آبخوان است. نتایج پهنه‌بندی تغذیه با نتایج حاصل از پهنه‌بندی توسعۀ کارست سطحی، کاملاً منطبق است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی و پهنه‌بندی آسیب‌پذیری آب‌های زیرزمینی نسبت به آلودگی (مطالعۀ موردی:آبخوان کارستی آژوان-بیستون استان کرمانشاه)

حفاظت از منابع آب کارست به دلیل آسیب­پذیری و حساسیت زیاد به آلودگی، یکی از مهم­ترین اقدامات در مدیریت منابع آب ­کارست می­باشد. ازسوی دیگر آبخوان آژوان-بیستون نقش مهمی در تأمین آب شرب و کشاورزی جوامع محلی اطراف خود دارد. بنابراین هدف این پژوهش، تهیۀ نقشۀ آسیب­پذیری آبخوان کارستی آژوان-بیستون در استان کرمانشاه در برابر آلودگی­های سطحی با استفاده از مدل COP می­باشد. این مدل خصوصیات لایه‌های پوشانن...

full text

تحلیل کیفی چشمه های کارستی استان کرمانشاه با استفاده از مدلهای آماری و هیدروشیمیایی(مطالعه موردی: آبخوان کارستی توده های پرآو- بیستون وحوضه الوند )

آب زیرزمینی از منابع مهم بهره­برداری از آب در مناطق خشک و نیمه­خشک است. چشمه­های کارستی استان کرمانشاه نقش مهمی در تامین منابع آب استان و بیلان آبخوان­ها دارند. هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفی منابع آب استان (در دو آبخوان بیستون و سرپل­ذهاب) با استفاده از مدل­های هیدروشیمیایی و روش­های آماری است. بدین منظور، پس از مطالعات میدانی، 22 نمونه آب از چشمه­های دائمی منطقه در فصل تر (اردیبهشت ماه 96) بردا...

full text

ارزیابی اختلاط منابع آبی آبخوان های کارستی، مطالعه موردی چشمه کارستی گرو واقع در شرق خوزستان

     اختلاط یکی از عوامل مهم در تغییر کیفیت منابع آب زیرزمینی به شمار می‌رود. در پهنه زاگرس وجود مؤلفه‌های مختلفی چون شورابه‌های نفتی، آب‌های متأثر از سازندهای تبخیری همچون گچساران سبب شده است که فرآیند اختلاط نقشی اساسی در کیفیت این منابع آبی داشته باشد. چشمه گرو در محدوده مسجدسلیمان می‌تواند شاخصی برای بررسی مکانیسم اختلاط منابع آب زیرزمینی در پهنه زاگرس باشد. تخلیه بخش عمده‌ای از تاقدیس آسما...

full text

ارزیابی و تهیه نقشه آسیب پذیری آبخوان های کارستی با استفاده از مدل cop (مطالعه موردی: آبخوان کارستی گُلین، استان کرمانشاه)

آبخوان های کارستی در مناطق نیمه خشک غرب ایران با توجه به شرایط طبیعی منطقه و فعالیت های انسانی مستعد آلودگی می باشند. آبخوان کارستی گُلین نقش حیاتی در تأمین آب شرب و کشاورزی جوامع محلی اطراف خود دارد. هدف از این پژوهش، تهیه نقشه آسیب پذیری آبخوان کارستی گُلین در جنوب غرب استان کرمانشاه در برابر آلودگی های سطحی با استفاده از مدل cop می باشد. این مدل با استفاده از سه پارامتر، لایه پوشاننده(o)، غلظت...

full text

ارزیابی اثرات خشکسالی هواشناسی بر آبخوان‌های کارستی با شرایط توسعه‌یافتگی کارست متفاوت (مطالعه موردی: دو آبخوان کارستی بیستون- پرآو و کوه پاطاق)

Groundwater is a major source of drought. Karstic aquifers are important sources of groundwater in the West and Kermanshah province. This study was performed to investigate the effects of the meteorological drought on the karstic aquifer with different conditions of development. The studied areas in this research included two karstic aquifers, Bistoon-Parau and Patagh mountain in Kermanshah pro...

full text

تعیین خصوصیات هیدروژئولوژیکی آبخوان های کارستی، مطالعه موردی چشمه تنگ سرد، شمال شرقی استان خوزستان

چشمه کارستی تنگ سرد با متوسط تخلیه سالانه بیش از m3/s 1.2 یکی از چشمه‌های کارستی پرآب استان خوزستان بحساب می‌آید. بیشترین نوسانات آبدهی چشمه مربوط به زمان بارندگی است، به طوریکه از حدود 0.5 متر مکعب بر ثانیه در پاسخ به بارندگی های روی داده در آبان ماه 1395 به افزایش تقریباً چشمگیری حدود 1.5 متر مکعب بر ثانیه در بهمن ماه 1395 می رسد. موقعیت ظهور چشمه تنگ سرد در کمر شکسته تاقدیس کی نو و در راستای ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 72  issue 4

pages  965- 978

publication date 2020-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023